Πρακτικές Οδηγίες Οριοθέτησης Ψηφιακού Παιχνιδιού

28/02/2020

Η χρονική οριοθέτηση της ενασχόλησης με τις ψηφιακές οθόνες

(τηλεόραση, κινητό, τάμπλετ, ηλεκτρονικός υπολογιστής, ψηφιακό παιχνίδι-βιντεοπαιχνίδια) αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες των σύγχρονων γονέων.

Ακολουθούν μερικές πρακτικές οδηγίες οριοθέτησης του ψηφιακού παιχνιδιού:

Σε συνεργασία με το παιδί εγκαθιδρύστε ένα σύνολο κανόνων χρήσης των τεχνολογικών μέσων. Αυτοί οι κανόνες θα αποτελούν το σημείο αναφοράς γονέων και παιδιού. Η χρήση οπτικοποιημένων προγραμμάτων και χρονοδιαγραμμάτων θα βοηθήσει αρκετά το παιδί στο να οργανώσει τον χρόνο του και να τηρήσει τους κανόνες.
Οι ηλεκτρονικές συσκευές να βρίσκονται σε κάποιον κοινό χώρο του σπιτιού (σαλόνι) κι όχι στο δωμάτιο του παιδιού και να χρησιμοποιούνται μόνον την ώρα της ημέρας που έχει καθοριστεί (ΜΕΤΑ τις υποχρεώσεις, μία ώρα τουλάχιστον ΠΡΙΝ τον ύπνο) κι όχι κατά τη διάρκεια άλλων δραστηριοτήτων.
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να ασχοληθεί με άλλες μορφές παιχνιδιού (κινητικό, δημιουργικό, κοινωνικό, ελεύθερο) και με άλλες δραστηριότητες.

Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε τον χρόνο ενασχόλησης με τα ψηφιακά μέσα ως επιβράβευση ή τιμωρία. Η ενασχόληση με τις οθόνες έχει νόημα να εκλαμβάνεται ως συνέπεια καλής ή κακής χρήσης: το παιδί γνωρίζει ότι μπορεί να έχει ένα προκαθορισμένο χρόνο χρήσης οθονών την ημέρα (ή/και το Σαββατοκύριακο), αλλά θα πρέπει να τον κερδίσει κάνοντας πρώτα όλες τις υποχρεώσεις του και τηρώντας το χρονοδιάγραμμά του. Διαφορετικά, αν συμπεριφερθεί αψηφώντας τους κανόνες που έχουν ορισθεί για τα βιντεοπαιχνίδια, θα χάσει το προνόμιό του για ένα διάστημα (ανάλογα με το τι είχε προ-συμφωνηθεί με τον γονιό ως συνέπεια).
Εμπλακείτε σε έναν εποικοδομητικό διάλογο με το παιδί σας. Συζητήστε μαζί του τους λόγους για τους οποίους του αρέσει να ασχολείται με τα ψηφιακά παιχνίδια. Δείτε ποια συγκεκριμένα του αρέσει να παίζει και παίξτε τα μαζί του. Εξηγείστε του την διαφορά μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας, όπως αυτές παρουσιάζονται σε αυτά. Μιλήστε ανοιχτά μαζί του εάν πιστεύετε ότι χρησιμοποιεί τα εν λόγω παιχνίδια προκειμένου να αποφύγει δύσκολες σκέψεις, συναισθήματα ή καταστάσεις.
Δημιουργείστε ευκαιρίες προκειμένου το παιδί να περνάει χρόνο με άλλους. Παίξτε όλοι μαζί, φροντίστε μία με δύο φορές την εβδομάδα να κάνετε ευχάριστες δραστηριότητες μαζί του, καλέστε φίλους του στο σπίτι για να παίξουν όλοι μαζί ψηφιακά παιχνίδια ή να κάνουν άλλες δραστηριότητες μαζί.
Ελέγξτε αν τα βιντεοπαιχνίδια που παίζει είναι κατάλληλα για την ηλικία του. Είναι καλό να περνάει χρόνο σε οθόνες όσο είστε εσείς παρόντες, ούτως ώστε να γνωρίζει το παιδί ότι υπάρχει διακριτική επιτήρηση από πλευράς σας. Μολαταύτα, αν το παιδί περνάει αρκετό χρόνο μόνο στο σπίτι, λάβετε υπόψη σας να θέσετε σε λειτουργία την δυνατότητα του «γονικού ελέγχου» (Parental Controls) από τον Πίνακα Ελέγχου του υπολογιστή ή από τα λογισμικά των κινητών. Με αυτό τον τρόπο, μπορείτε να απαγορεύσετε πρόσβαση σε παιχνίδια καθώς και να θέσετε χρονικό όριο μετά το πέρας του οποίου το παιδί δε θα έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο ή/και σε συγκεκριμένα παιχνίδια.

Φροντίστε να έχετε πρόσβαση σε όλους τους κωδικούς που χρησιμοποιεί το παιδί στα διαδικτυακά παιχνίδια.
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να κάνει καλύτερες επιλογές παιχνιδιών. Προκρίνετε την ενασχόληση με παιχνίδια τα οποία ενισχύουν τη συγκέντρωση και την προσοχή του, την μνήμη του και τις επιτελικές του λειτουργίες. Συζητήστε μαζί του πριν παίξει ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι/χρησιμοποιήσει μια εφαρμογή και ενημερώστε το για τα οφέλη που θα αποκομίσει από αυτό καθώς και ποιες δεξιότητες θα ενισχύσει. Με αυτόν τον τρόπο, ενισχύεται η μεταγνώση του παιδιού για το τι είναι αυτό που παίζει και πώς να ωφεληθεί τα μέγιστα από αυτό. Βρείτε, με άλλα λόγια, τρόπους να συνδέσετε στο μυαλό του παιδιού τις δεξιότητες που επιστρατεύει στα ψηφιακά παιχνίδια με τις δεξιότητες που χρειάζεται να επιστρατεύσει στην πραγματική ζωή και να τις γενικεύσει.
Να έχετε στο νου σας ότι εσείς αποτελείται το πρότυπο χρήστη των μέσων τεχνολογίας για το παιδί σας. Με άλλα λόγια, μην αναμένετε να κάνει το παιδί κάτι που εσείς καταστρατηγείτε. Παραδείγματος χάριν, αποφύγετε να στέλνετε μηνύματα/βλέπετε βίντεο την ώρα του φαγητού και να παίζετε βιντεοπαιχνίδια/ασχολείστε επιδεικτικά με το διαδίκτυο την ώρα που το παιδί απαγορεύεται να ασχολείται με τις οθόνες.
Αποφύγετε να χρησιμοποιείτε την ενασχόληση με τις οθόνες ως μέσο για να κρατιέται το παιδί απασχολημένο ή/και για την αποφυγή συγκρούσεων, καθώς αυτό επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα και ωθεί το παιδί σε περαιτέρω κατάχρησή τους.

Παρασκευή Καρεγλά – Φιλόλογος με εξειδίκευση στην Ειδική Αγωγή του Πρότυπου Κέντρου Ειδικών Θεραπειών “Παιδίων Πλεύση”