Τα παιδιά μαθαίνουν με «δράση – αντίδραση»

Οι παραδοσιακές μέθοδοι διδασκαλίας βασίζονται κυρίως στις διαλέξεις (προφορικές μεταδόσεις από τους δασκάλους), απομνημόνευση και γραπτές εξετάσεις. Ωστόσο, βάσει ερευνών αποδεικνύεται ότι οι μαθητές αποδίδουν καλύτερα και πιο αποτελεσματικά στις διαδικασίες μάθησης όταν αλληλεπιδρούν με το δάσκαλο, τους υπόλοιπους μαθητές αλλά και με το ίδιο το διδακτικό αντικείμενο.

Σύμφωνα με έρευνα του MIT ( Massachusetts Institute of Technology), η εγκεφαλική δραστηριότητα φοιτητών κατά τη διάρκεια του μαθήματος ήταν η ίδια, όπως όταν παρακολουθούν τηλεόραση, δηλαδή, μηδενική. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν είναι ότι το παιδαγωγικό μοντέλο που εφάρμοζαν, επέτρεπε τους φοιτητές να λειτουργούν ως παθητικοί αποδέκτες και να μην αλληλεπιδρούν με το διδακτικό ερέθισμα.

Σε μια προσπάθεια εφαρμογής της νευροψυχολογίας στην εκπαίδευση, οι ειδικοί μελετώντας την εγκεφαλική δραστηριότητα, αναζητούν το κατάλληλο παιδαγωγικό μοντέλο προκειμένου οι μαθητές να αποδίδουν όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Σύμφωνα με τον José Ramón Gamo, νευροψυχολόγο του Πανεπιστημίου Rey Juan Carlos της Μαδρίτης «ο εγκέφαλος χρειάζεται συναισθήματα για να μάθει». Επιπλέον, εντόπισε ότι τα προβλήματα που συναντούν τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας, δεν είχαν σχέση με τα σύνδρομα αλλά με τη μεθοδολογία του σχολείου. Διαπιστώθηκε ότι στην Ισπανία το 50% του χρόνου του μαθήματος στο δημοτικό καλύπτεται από την προφορική μετάδοση πληροφοριών από τους δασκάλους, στο γυμνάσιο το 60% και στο λύκειο το 80%! Τα ποσοστά αυτά συνάδουν με την παραπάνω έρευνα και δικαιολογούν το γιατί οι μαθητές λειτουργούν ως παθητικοί αποδέκτες μέσα στην τάξη, χωρίς ουσιαστική εγκεφαλική δραστηριότητα.

Οι επιστημονικές έρευνες  επεκτάθηκαν στο γεγονός ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος τείνει να επεξεργάζεται τις νέες πληροφορίες από το δεξί ημισφαίριο που σχετίζεται με τη διαίσθηση, τη δημιουργικότητα και τις εικόνες. Το δεδομένο αυτό αναστέλλει τη γλωσσική λειτουργία και ως εκ τούτου οι προφορικές μεταδόσεις μέσα στην τάξη δεν έχουν το ίδιο αποτέλεσμα με τις διαδραστικές πρακτικές που επιτρέπουν στους μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Επομένως, οι κινήσεις του σώματος, οι εκφράσεις του προσώπου και η παρουσία συναισθημάτων συντελούν θετικά στη μάθηση των νέων πληροφοριών. Οι μέθοδοι διδασκαλίας χρειάζεται να ενισχυθούν με τεχνικές που απαιτούν τη συμμετοχή των μαθητών (οπτικά μέσα, διαδραστικά γραφικά κ.τ.λ.) αλλά και με ομαδικές εργασίες, καθώς «ο εγκέφαλος είναι ένα κοινωνικό όργανο που μαθαίνει κάνοντας πράγματα με άλλους ανθρώπους». Οι μαθητές για να μάθουν χρειάζονται κίνητρο, προσοχή και μνήμη και μόνο όταν συμμετέχουν και οι ίδιοι στη μάθηση με κάποιον τρόπο μπορούν να επεξεργαστούν και να αφομοιώσουν τις νέες πληροφορίες.

της Δέσποινας Χατζηγρηγοριάδου, Ψυχολόγου Α.Π.Θ, ειδίκευση στη Σχολική Ψυχολογία

Πηγή: psychopedia.gr

www.eidikospaidagogos.gr