Παιδικός τραυλισμός – Πώς τον αντιμετωπίζουμε;

10/07/2020

happiness, child, conversation and people concept - smiling little girl with blank text bubble

Αρκετά συχνά, παιδιά μεταξύ 2 και 5 ετών εμφανίζουν αυτό που οι ειδικοί ονομάζουμε «παιδικό τραυλισμό».

Πρόκειται για μία διαταραχή της ροής της ομιλίας, η οποία χαρακτηρίζεται από επαναλήψεις ή επιμήκυνση συλλαβών, λέξεων ακόμα και φράσεων. Επίσης, κάποιες φορές, συνοδεύεται και από μη λεκτικά χαρακτηριστικά, όπως έντονη κίνηση των ματιών (τικ).

Ένα μεγάλο μέρος αυτών των παιδιών, ξεπερνάει τον τραυλισμό περίπου μέχρι την ηλικία των πέντε ετών. Ωστόσο, για κάποια άλλα παιδιά ο τραυλισμός γίνεται μόνιμος, η ροή της ομιλίας τους παραμένει αργή και «μπλοκαρισμένη» και αυτό το χαρακτηριστικό τους συνοδεύει και στην ενήλικη ζωή τους.

Για τις διαταραχές ροής της ομιλίας δεν υπάρχει θεραπεία, υπάρχει όμως επιτυχημένη λογοθεραπευτική παρέμβαση! Λέμε δηλαδή πως ο τραυλισμός δεν φεύγει, αλλά διδάσκουμε πώς να τον αντιμετωπίσουμε όταν εμφανίζεται, χωρίς να αγχωθούμε περισσότερο και χωρίς να γίνεται αντιληπτός από τους συνομιλητές μας.

Τι γίνεται όμως με την παιδική ηλικία; Πότε εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια και πώς μπορούμε να τα διακρίνουμε;

Τα πρώτα σημάδια τραυλισμού, εμφανίζονται συνήθως περίπου στα δυο χρόνια, όταν πραγματοποιείται το «λεξιλογικό ξέσπασμα» στη ζωή ενός παιδιού. Το παιδί αρχίζει ξαφνικά να συνθέτει προτάσεις και να χρησιμοποιεί όλο και περισσότερες λέξεις και αυτό μπορεί να επηρεάσει τη ροή της ομιλίας του. Μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες ή μήνες, να είναι συνεχόμενος ή σποραδικός. Αποτελεί παράγοντα μεγάλου άγχους για τους γονείς, οι οποίοι ανησυχούν και δε ξέρουν πώς να τον διαχειριστούν, παρόλο που όπως προαναφέραμε, τις περισσότερες φορές ο τραυλισμός υποχωρεί από μόνος του.

Αν όμως ο τραυλισμός του παιδιού γίνεται ολοένα και εντονότερος και συνοδεύεται από μη λεκτικά χαρακτηριστικά (κινήσεις προσώπου και σώματος), καλό είναι να ζητήσουμε τη γνώμη ενός ειδικού, κατά προτίμηση μετά την ηλικία των τριών ετών.

Παρακάτω, αναφέρουμε μερικές σημαντικές συμβουλές για τον τρόπο που πρέπει να χειριστούν οι γονείς τον παιδικό τραυλισμό, μέχρι να απευθυνθούν σε λογοθεραπευτή:

Δώστε χώρο και χρόνο στο παιδί και επιτρέψτε στην ομιλία να είναι παιχνίδι, χωρίς να ζητάτε πάντα την τελειότητα στο λόγο.
Χρησιμοποιήστε συγκεκριμένες ώρες συζήτησης για όλη την οικογένεια, κατά τις οποίες δε θα υπάρχουν παρεμβολές από τηλεόραση ή μουσική.
Αποφύγετε τα συχνά σχόλια τύπου «μίλα σωστά», «μη μιλάς γρήγορα», κλπ. Μπορείτε όμως να κάνετε κάποια διακριτική αναφορά στην ταχύτητα της ομιλίας του, η οποία μπορεί να βοηθήσει το παιδί να συνειδητοποιήσει πότε το κάνει.
Αποφύγετε να ζητάτε από το παιδί να μιλήσει/διαβάσει δυνατά, όταν ο τραυλισμός είναι/μπορεί να γίνει έντονος. Αντίθετα, ενισχύστε δραστηριότητες που δεν απαιτούν τη χρήση του λόγου όταν δείτε πως έρχεται σε δύσκολη θέση.
Μη διακόπτετε το παιδί για να του ζητήσετε να το ξαναπεί από την αρχή και μην του ζητάτε συνεχώς να σκεφτεί πριν μιλήσει.
Προσπαθήστε να υπάρχει ηρεμία και γενικά πιο αργός ρυθμός στο σπίτι και στην οικογένεια.
Να μιλάτε και οι ίδιοι αργά χωρίς να βιάζεστε όταν απευθύνεστε στο παιδί, αλλά και σε άλλους.
Διατηρήστε τη βλεμματική επαφή με το παιδί που τραυλίζει. Μη δείχνετε αναστατωμένοι και μην αλλάζετε το βλέμμα σας όταν αυτό συμβαίνει.
Αφήστε το παιδί να μιλήσει μόνο του χωρίς βοήθεια όσο χρόνο και αν χρειαστεί. Εσείς πάλι αφήστε λίγο χρόνο να περάσει πριν απαντήσετε σε δικιές του ερωτήσεις.
Μιλάτε και οι ίδιοι αργά! Το σωστό παράδειγμα μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά την ομιλία του παιδιού σας!