Δυσανάγνωστη γραφή: Συμπτώματα και τεχνικές υποστήριξης

Πολλά παιδιά με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες στον γραπτό λόγο παρουσιάζουν και δυσανάγνωστη γραφή. Πρόκειται για μία δυσκολία που εκδηλώνεται κυρίως ως αδυναμία του μαθητή να παράγει αναγνώσιμη γραφή με το χέρι. Δεν θα πρέπει να συγχέεται με την κακογραφία, η οποία δεν αποτελεί μαθησιακή δυσκολία. Η κακογραφία είναι απλώς η κακή, πρόχειρη και γρήγορη γραφή. Συνήθως, ο μαθητής που κάνει δυσανάγνωστα γράμματα δε διορθώθηκε από τον εκπαιδευτικό ή τους γονείς κατά τα πρώτα μαθητικά του χρόνια. 

Αντιθέτως, η ειδική μαθησιακή δυσκολία στον γραπτό λόγο δεν είναι θέμα εκπαίδευσης αλλά πρόκειται για μια ειδική μαθησιακή δυσκολία που οφείλεται σε δυσμενείς ενδογενείς αναπτυξιακούς παράγοντες.

Ο μαθητής με ειδική μαθησιακή δυσκολία στον γραπτό λόγο παρουσιάζει τα παρακάτω συμπτώματα:

• δεν κρατάει τα μολύβια, στυλό, μαρκαδόρους, κ.τ.λ. με σωστό τρόπο
• γράφει έξω από τα πλαίσια του τετραδίου
• δυσκολεύεται να γράψει στις γραμμές του τετραδίου
• κάνει  πολλά ορθογραφικά λάθη
• χρησιμοποιεί αδικαιολογήτως συχνά τη γόμα
• τα γράμματά του στις γραπτές εργασίες είναι δυσανάγνωστα
• δε χρησιμοποιεί παραγράφους
• δε συμμετέχει ενεργά σε γραφοκινητικές δραστηριότητες
• υπάρχει ακαταστασία στα γραπτά του
• μπερδεύει τη σειρά των σελίδων στο τετράδιο
• δεν τελειώνει τις γραπτές του εργασίες
• αρνείται να συμμετέχει σε γραπτές εργασίες που είναι μεγάλες και απαιτούν χρόνο
• έχει λάθος στάση σώματος κατά την γραφή

Στη συνέχεια παρουσιάζονται ορισμένες τεχνικές για την υποστήριξη του παιδιού με δυσκολίες στον γραπτό λόγο:

• Επιτρέπουμε στο μαθητή να γράφει με το μολύβι ή το στυλό που του ταιριάζει και τον διευκολύνει στο γράψιμο.
• Επιτρέπουμε στο μαθητή να χρησιμοποιεί όποιο στυλ/μορφή γραψίματος του είναι πιο οικείο (ίσια ή καλλιγραφικά γράμματα).
• Δεν τιμωρούμε το δυσγραφικό μαθητή για τη μη αναγνώσιμη γραφή του. Αντιθέτως σε κάθε προσπάθεια του για αναγνώσιμη γραφή τον επιβραβεύουμε και τον ενθαρρύνουμε.
• Δίνουμε στο παιδί να κάνει προγραφικές ασκήσεις, όπως να ενώνει διακεκομμένες γραμμές ίσιες και καμπύλες ή να βρει με το μολύβι του την έξοδο από ένα λαβύρινθο.
• Μειώστε τις γραπτές εργασίες που δίνετε στο μαθητή και κυρίως το μέγεθος της αντιγραφής για το σπίτι.
• Δίνουμε περισσότερο χρόνο στον μαθητή για να ολοκληρώσει τη γραπτή του εργασία.
• Του δίνουμε τις εργασίες του να τις διορθώσει ο ίδιος. Στην αρχή ίσως να δυσκολεύεται και να χρειάζεται τη βοήθειά μας.
• Δίνουμε στο παιδί να διορθώσει γραπτό με λάθη που έχει δακτυλογραφήσει ο εκπαιδευτικός.
• Δίνουμε στο παιδί να κάνει ασκήσεις λεπτής κινητικότητας, όπως να περνά χάντρες διαφορετικού μεγέθους από ένα κορδόνι, να παίζει με πηλό και πλαστελίνες, να φτιάχνει μπαλάκι από χαρτί κουζίνας με το ένα του χέρι(αυτό που γράφει), τοποθέτηση κερμάτων σε κουμπαρά με το ένα χέρι, κ.τ.λ.
• Ζητάμε από το παιδί να βρει τις διαφορές ανάμεσα σε δύο εικόνες, κρατώντας το κεφάλι του σταθερό.
• Βάλτε το παιδί να γράψει σε διαφορετικής υφής επιφάνειες με το δάχτυλο, όπως είναι ο αφρός ξυρίσματος ή άμμος πάνω στο θρανίο.
• Δίνουμε στο παιδί να ξεπατικώσει γράμματα, λέξεις και στη συνέχεια προτάσεις από καρτέλες πάνω σε ρυζόχαρτο.
• Αν χρειάζεται δίνουμε στο παιδί να γράψει με τριποδική λαβή.
• Θα πρέπει να θυμόμαστε πως η συνεχής και αδιάκοπη αντιγραφή κειμένων δεν βοηθά.
• Τέλος, το σημαντικότερο όλων είναι η υπομονή.

Τόσο η ειδική μαθησιακή δυσκολία στον γραπτό λόγο όσο και η κακογραφία μπορούν να διορθωθούν με την κατάλληλη εκπαίδευση και να αξιοποιηθεί το μέγιστο των δυνατοτήτων του παιδιού και τα γραπτά του να μην παρουσιάζουν ακατάστατη και δυσανάγνωστη γραφή.

Φώτης Παπαναστασίου

Ειδικός Παιδαγωγός – Συγγραφέας

MSc Σχολική Ψυχολογία

eidikospaidagogos.gr