Δραστηριότητες για τη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών ανάλογα με την ηλικία τους

11/03/2022

Τι μπορούμε να κάνουμε για να συμβάλουμε στη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών, ανάλογα με την ηλικία τους;

Απλές, καθημερινές ρουτίνες και συνήθειες μπορούν να βοηθήσουν το παιδί μας να φτάσει τα αναπτυξιακά ορόσημα της ηλικίας του!

3-4 ετών

Κόβουμε εικόνες από περιοδικά ή διαφημιστικά (μπορούμε ακόμα να ζωγραφίσουμε) και φτιάχνουμε αστείες εικόνες (π.χ. ένας βάτραχος που οδηγά, ένας ελέφαντας που τρώει πίτσα κ.τ.λ.). Βρίσκουμε και συζητάμε τι παράξενο έχει κάθε εικόνα). Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία αρχίζουν να ξεχωρίζουν το λογικό από το παράλογο.
Δώστε στο παιδί διάφορα αντικείμενα και ζητήστε να τα χωρίσει σε κατηγορίες (π.χ. φρούτα, λαχανικά, είδη ένδυσης). Μπορείτε να χωρίσετε εσείς τα αντικείμενα σε κατηγοριες και να αφήσετε το παιδί να βρει το λάθος που κάνατε (π.χ. βάλατε ένα βιβλίο ανάμεσα στα φρούτα).
Παίζουμε παιχνίδια ρόλων. Ντυνόμαστε γιατροί, παίζουμε τους μάγειρες στην κουζίνα κ.τ.λ. Τα παιδιά στην ηλικία αυτή μπορούν να διαχωρίσουν τη φαντασία από την πραγματικότητα. Ακόμη, οι δραστηριότητες αυτές εμπλουτίζουν το λεξιλόγιό τους.
Συνεχίζουμε να εμπλουτίζουμε το λεξιλόγιο των παιδιών μας. Στην ηλικία αυτή το λεξιλόγιο των παιδιών φτάνει περίπου τις 1000- 1500 λέξεις. Ένας καλός τρόπος θα ήταν να χρησιμοποιείτε συνώνυμες λέξεις καθώς μιλάτε. Επίσης, συνεχίζουμε να περιγράφουμε τις δραστηριότητες που κάνουμε, καθώς τις εκτελούμε (η μαμά τώρα μαγειρεύει… κόβει το κρεμμύδι…)
Συνεχίστε να διαβάζετε και να διαβάζετε βιβλία. Κατά την ανάγνωση, μπορείτε να κάνετε κάποιες ερωτήσεις ή δραστηριότητες: τι σου άρεσε περισσότερο στην ιστορία, δραματοποίηση μιας σκηνής ή της ιστορίας, ζωγραφιά που να σχετίζεται με το βιβλίο, κουκλοθέατρο. Μπορείτε ακόμα να συζητήσετε για μια παιδική σειρά που παρακολουθεί, ρωτώντας το ερωτήσεις όπως: ποιος, πού, πότε, τι, γιατί. Επιλέξετε βιβλία με εικόνες, τα οποία να έχουν πλοκή (ιστορία).
Ταιριάζουμε επαγγέλματα με αντικείμενα.Εξηγούμε, παράλληλα, σε τι χρησιμεύει το κάθε αντικείμενο.
Τα παιδιά αυτής της ηλικίας αρχίζουν να έχουν μια πιο καθαρή εικόνα του χρόνου και της σειράς με την οποία γίνονται τα γεγονότα. Αφήστε τα να σας διηγηθούν μια απλή ιστορία. Βοηθήστε τα δείχνοντάς τους εικόνες και λέγοντάς τους να τις βάλουν σε σειρά.
Μπορούμε να μιλήσουμε για συναισθήματα και καταστάσεις που οδηγούν σε λύπη, πόνο, χαρά κ.τ.λ.
Συνεχίζουμε να τραγουδάμε και να μιλάμε με ρίμες, αφού τα παιδιά μαθαίνουν πιο εύκολα λεξιλόγιο με αυτόν τον τρόπο.
Βλέπουμε οικογενειακές φωτογραφίες. Για κάθε φωτογραφία μπορούμε να πούμε (εμείς και το παιδί) μια ιστορία.
Του δείχνουμε πως αυτά που λέει είναι σημαντικά και απαντάμε πάντα με προθυμία στις ερωτήσεις του. Του μαθαίνουμε να ζητά βοήθεια όποτε τη χρειάζεται και να ρωτά για ό,τι δεν καταλαβαίνει.
Μιλάμε σε γλώσσα που είναι κατανοητή σε αυτό, χωρίς να την υπεραπλουστεύουμε.

Αν θέλετε να κατεβάσετε την αφίσα, πατήστε εδώ.

5- 6 ετών

Μέσα από το παιχνίδι, μάθετε στα παιδιά τα σχήματα, τους αριθμούς και τα γράμματα. Μπορείτε να παίξετε παιχνίδια όπως: “Βρίσκω μια λέξη που αρχίζει από …”,”Βρίσκω πινακίδες στον δρόμο που έχουν σχήμα…”
Δώστε στο παιδί αντικείμενα διαφορετικά σε μέγεθος και αφήστε να τα ταξινομήσει ή να φτιάξει μοτίβα. Μπορείτε να κάνετε διαγωνισμό ταχύτητα. Χρησιμοποιήστε λέξεις όπως μεγαλύτερο, μικρότερο, μεσαίο, το μικρότερο κ.τ.λ.
Αυτή είναι η κατάλληλη ηλικία για να μιλήσετε για τις εποχές. Μπορείτε να φτιάξετε τον κύκλο των εποχών και να παίξετε με αυτόν.
Συνεχίζουμε να εμπλουτίζουμε το λεξιλόγιο των παιδιών μας. Στην ηλικία αυτή το λεξιλόγιο των παιδιών φτάνει περίπου τις 2500 λέξεις. Ένας καλός τρόπος θα ήταν να χρησιμοποιείτε συνώνυμες λέξεις καθώς μιλάτε. Μπορείς να δεις εδώ συνώνυμες λέξεις για συναισθήματα.
Συνεχίστε να διαβάζετε και να διαβάζετε βιβλία. Κατά την ανάγνωση, μπορείτε να κάνετε κάποιες ερωτήσεις ή δραστηριότητες: πρόβλεψη για το τι θα γίνει στη συνέχεια, δραματοποίηση μιας σκηνής ή της ιστορίας, ζωγραφιά που να σχετίζεται με το βιβλίο, κουκλοθέατρο. Μπορείτε ακόμα να συζητήσετε για μια παιδική σειρά που παρακολουθεί, ρωτώντας το ερωτήσεις όπως: ποιος, πού, πότε, τι, γιατί. Επιλέξετε βιβλία με εικόνες, τα οποία να έχουν πλοκή (ιστορία).
Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία είναι σε θέση να σκέφτοντια τις δικές τους συμπεριφορές και ενέργειες και να τις συνδέουν με πιθανές επιπτώσεις. Βοηθήστε τα να εκφράσουν αυτό που σκέφτονται και να περιγράψουν κατάστασεις συμπεριφοράς-επίπτωσης.
Παίζουμε επιτραπέζια παιχνίδια με κανόνες, οι οποίοι βοηθούν το παιδί να ακολουθεί μια σειρά κανόνων και οδηγιών.
Φτιάχνουμε το δικό μας ημερολόγιο με τις καθημερινές μας δραστηριότητες και τις συζητάμε. Μπορείτε να φτιάξετε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα με ρουτίνες, δραστηριότητες, συναισθήματα κ.α.
Βρίσκουμε λέξεις που κάνουν ρίμα (π.χ. ποτήρι – σβηστήρι). Μια ωραία δραστηριότητα θα ήταν να φτιάχναμε μια ιστορία με τις λέξεις που βρήκαμε. Μπορούμε, επίσης, να επινοήσουμε δικά μας αστεία δίστιχα.
Γράφουμε τις ιστορίες που μας υπαγορεύει το παιδί, ακόμα και αν κάποτε δεν βγάζουν νόημα. Προσπαθούμε σιγά σιγά να να φτιάξουμε δομημένες ιστορίες με ήρωες – πρόβλημα – λύση.
Του δείχνουμε πως αυτά που λέει είναι σημαντικά και απαντάμε πάντα με προθυμία στις ερωτήσεις του. Του μαθαίνουμε να ζητά βοήθεια όποτε τη χρειάζεται και να ρωτά για ό,τι δεν καταλαβαίνει.